Ik zie dus het bestaat.. · 24 oktober 2000
Mijn column van vorige week was geen column. Althans, volgens onze opmaakredacteur. Hij dacht meer aan een commentaar, omdat mijn persoon er niet in terug te vinden was. Nu hecht ik veel waarde aan zijn oordeel, want voor een plaatjesmaker heeft hij veel verstand van praatjes. Bovendien ging ik zelf als fotograaf door het leven voordat ik een jaar of acht geleden de kracht van het woord ontdekte. Nu ben ik stand-in comedian voor de vaste columnist en dat gaat me al aardig af: ik ben vooralsnog prominent aanwezig in dit verhaal.
Er is een onlosmakelijke samenhang tussen praatjes, plaatjes en werkelijkheid. Lang geleden was er een filosoof die met taalkundige logica (praatjes) bewees dat datgene wat je niet kunt zien (plaatjes) er ook niet is (werkelijkheid). Wanneer we die bewering omdraaien ontdekken we met wiskundige wetmatigheid dat datgene wat we zien ook werkelijkheid is. Virtuele werkelijkheid is dus realiteit. Een opluchting, want ik raakte de laatste jaren een beetje de kluts kwijt door de vele dimensies van de werkelijkheid.
Neem nu het landschap, dat gaat tegenwoordig begeleid van plaatjes en praatjes. Mijn opa was een kleine Zeeuwse boer van voor de EEG met een tiental koeien en een paar hectare land. Achter de zwartgeteerde schuur, rees een met gras begroeide berg op uit dat land. Vele uren zat ik boven op die berg en het enige wat je daarboven hoorde was het raspende geluid van de koeientongen die het gras lostrokken en het gebrom van de onvermijdelijke steekvliegen. Dat was werkelijkheid.
Nu sta ik voor een groot bord aan de voet van diezelfde berg: ’vliedberg, ongeveer duizend na Christus, vindplaats van..’, en wat plaatjes van de vogels die er broeden. Er grazen geen koeien meer op de berg, die nu met prikkeldraad is afgezet, en mijn opa is al lang dood. We leven niet meer op en met het land, we recreeren in een educatieve reproductie van wat ooit werkelijkheid was. Nederland verwordt tot een interactieve multimediapresentatie. Overdreven? Wacht maar tot Natuurmonumenten over een paar jaar de gecombineerde mogelijkheden van breedband mobiel Internet en GPS ontdekt.
Gepubliceerd in de Automatisering Gids nummer 41, oktober 2000
* * *