Commentaar: Bevoegdheden. · 16 september 2010
Hightech crime groeit exponentieel volgens de KLPD; tot 100 procent per jaar. Waarmee het overigens nog steeds maar 0,0007 procent van alle geregistreerde criminaliteit uitmaakt, volgens Bits of Freedom. Desalniettemin heeft demissionair minister Hirsch Ballin het wetsvoorstel ‘Versterking bestrijding computercriminaliteit’ in de week gelegd dat onder andere het Openbaar Ministerie ruimte geeft om websites op zwart te zetten.
Gepubliceerd in Digitaal Bestuur, september 2010
Nu is een dergelijk afsluitbevel nog aan de rechter. Bovendien is de reikwijdte van het afsluitbevel verruimd: het OM mag websites offline halen bij ‘strafbare feiten‘ en niet alleen in geval van ‘onmiskenbaar onrechtmatige informatie’. Dat het OM moeite heeft om digitale content te duiden bleek eens te meer uit het optreden tegen een journalist die op zijn blog berichtte over een Twitter-bedreiging tegen Wilders en die tweet citeerde.
Opsporingsdiensten en Justitie worstelen eufemistisch gezegd nog al eens met doel en middelen van hun digitale bevoegdheden.
De Bewaarplicht telecomverkeersgegevens (providers moeten bijhouden wie waar wanneer met wie belt en mailt) gold als maatregel in het kader van terrorismebestrijding. Het Duitse Constitutionele Hof oordeelde de bewaarplicht ongrondwettelijk en zelfs eurocommissaris Reding is tegen. De politie-confederatie EuroCOP wees er op dat kwaadwillenden via Skype en Hotmail buiten beeld blijven.
De Nederlandse speurders echter, wereldwijd in de tap-top 3, zijn blij met de bewaarplicht die volgens onderzoek vooral wordt gebruikt voor ‘gewone opsporingszaken’. Internetaanbieders klagen bij het Agentschap Telecom over de onzorgvuldige wijze waarmee opsporingsdiensten met de bewaarplicht omgaan.
Justitie wil nu dat de telecomverkeersgegevens centraal opvraagbaar worden via het Centraal Informatiepunt Onderzoek Telecommunicatie dat al langer alle NAW-gegevens, telefoonnummers, e-mailadressen, IP- adressen en inloggegevens van alle Nederlanders bijhoudt. Datzelfde CIOT is onderwerp van Kamervragen omdat uit een audit bleek dat opsporingsambtenaren vaak zonder toestemming en niet in het kader van opsporing (‘Met wie belt mijn ex?’) gegevens opvragen.
De twee voorafgaande jaren waarschuwden de auditors ook al voor deze schending van de privacyregels maar daar werd niets mee gedaan. Het aantal opvragingen bij CIOT groeide van 1 miljoen naar 3 miljoen per jaar!
Vervaging van bevoegdheden is overigens geen exclusief Nederlands probleem: in Engeland worden mensen stiekem gevolgd en gefilmd om te kijken of ze bijvoorbeeld hun vuilnisbak op de verkeerde dag buiten zetten op grond van de ‘surveillance’-wet die is ingevoerd om terrorisme te bestrijden. Alleen in Italië heeft de regering het recent moeilijker gemaakt voor de opsporingsdiensten om verdachten af te luisteren, maar daar zit de georganiseerde misdaad in het kabinet.
* * *