FAQ: e-lezen · 4 februari 2010
2010 wordt het jaar van de ‘content formerly known as print’! Ofwel, e-books en e-pages.
(Gepubliceerd in de Digitaal Bestuur-rubriek FAQ. Vakjargon voor dummies!)
Is e-lezen nu nog vooral een statisch zwart-wit verhaal, dit jaar krijgen we net zulke kranten als Hary Potter, met bewegende foto’s en voortdurend actualiserende teksten. Inmiddels zijn er tientallen leveranciers die e-readers verkopen op basis van electronic Ink (eInk). Anders dan een gewoon computerscherm ‘flikkert’ een eInk-scherm niet, het stabiele beeld heeft de textuur van een gewoon boek. Een gemiddelde e-reader kost een paar honderd euro heeft een scherm zo groot als een paperback en kan makkelijk honderden boeken opslaan. De accu gaat minstens duizend pagina’s mee.
Amazon brak de markt open met zijn Kindle: de online boekhandel verkocht 400 duizend e-readers en 8 miljoen e-boeken ofwel twintig per apparaat! Inmiddels biedt Amazon ook tijdschriften en kranten aan via de Kindle. Zoals zoveel voorlopers koos Amazon er echter voor om een eigen gesloten formaat te hanteren: wie via internet e-books bij Amazone koopt kan die alleen op een Kindle lezen. Concurrenten als Sony kozen voor de open standaard ePub en inmiddels wordt ook veel content aangeboden als pdf. Een aantal grote uitgevers van kranten en tijdschriften in de VS wilden zich uit de wurgrgeep van Amazon bevrijden en bieden hun content nu zelf aan, in ePub-formaat.
Bol.com startte in augustus en verkocht in drie maanden tijd tot eigen verbazing 14 duizend readers en 62 duizend e-boeken. Inmiddels komt een nieuwe generatie e-readers op de markt die ook kleur en videobeelden weergeeft. Content wordt via WiFi- of 3G-mobiele verbinding in seconden binnengehaald. Bovendien komen Apple en bijvoorbeeld HP en Microsoft met multifunctionele ‘tablets’ die ook prima als e-reader kunnen functioneren. Uitgevers, inmiddels tot wanhoop gedreven door afhakende adverteerders en de gratis-cultuur van internet, durven voorzichtig hopen dat ze met e-readers eindelijk een toekomstvast verdienmodel hebben gevonden. Nog even en uitgevers bieden gratis e-readers aan bij abonnementen. En dan kan het net zo hard gaan als indertijd met het mobieltje.
* * *