FAQ: Supercomputer · 6 maart 2010
Computers lijken op waspoeder: gemakkelijk geprezen met superlatieven die er even snel weer afbladderen wanneer de volgende generatie klaar staat. De supercomputer van vijftien jaar terug verliest het nu van mijn MacBook!
(Gepubliceerd in de Digitaal Bestuur-rubriek FAQ. Vakjargon voor dummies!)
Onze ‘nationale supercomputer’, de Huygens in het datacenter Sara in Amsterdam, is inmiddels gedaald naar de 93ste plek in de mondiale Top-500 van supercomputers. Huygens scoort 60 Teraflops per seconde: ofwel 60 duizend miljard ‘floating Point operations’ (berekeningen met een ‘drijvende komma’) per seconde. Nummer 1 is de Cray XT5 Jaguar met 1,75 Petaflops p/s, ofwel 1,75 miljoen miljard berekeningen. Tijd voor vervanging zegt het kabinet.
Supercomputers worden ingezet voor het doorrekenen van complexe simulaties op uiteenlopende terreinen als klimaatverandering, waterbeheersing, nanotechnologie, hersenonderzoek, chemie en astrofysica. Simulaties die zulke heftige berekeningen vereisen dat Huygens soms weken op één sommetje staat te knarsen! Daarmee is simulatie (of modellering) de derde poot onder de huidige wetenschap naast experiment en theorie.
De aanwezigheid van Huygens (en zijn voorgangers) in Nederland zorgde ervoor dat er toponderzoek plaatsvindt bij kennisinstellingen én bedrijven. Het kabinet vreest een braindrain als er geen nieuwe supercomputer komt waarmee Nederland bijblijft bij de rest van de wereld. Bedrijven als Shell en Philips zeggen dat de aanwezigheid van een ‘super’ een rol speelt bij de keuze voor hun R&D-lokatie.
Daarom wil minister Plasterk één van de vijf Europese supercomputers die in het kader van het EU-programma Partnership for Advanced Computing (op zijn Brussels prozaïsch tot PRACE afgekort) worden gebouwd, naar Amsterdam halen. De super moet in 2015 klaar zijn en de bouw kost 25 miloen euro per jaar.
* * *