DB-weblog: ICT-effectrapportage · 20 april 2007
Ach en wee. De Tweede Kamer windt zich op over de Belastingdienst. Terecht natuurlijk, de automatiseringsproblemen bezorgen flink wat burgers overlast. Eerder deze week was er beroering in het parlement omdat het maar niet wil lukken met de Polisadministratie (die oorspronkelijk al begin 2006 operationeel had moeten zijn). Minister Donner had eufemistisch gemeld dat ‘de nieuwe loonaangifteketen nog niet stabiel is’. UWV en Belastingdienst hebben nog zeker heel 2007 nodig om de problemen op te lossen.
Weblog Digitaal Bestuur, 20 april 2007.
Voor geval u het even niet meer weet: de Polisadministratie is een een database met alle informatie die nodig is om de aanspraak op en de hoogte van werkloosheids- en arbeidsongeschiktheidsregelingen te kunnen vaststellen. Sinds 1 januari 2006 moeten werkgevers in het kader van Samenwerking UWV Belastingdienst (SUB) elke maand elektronisch aangifte doen bij de Belastingdienst van zowel loonheffing als premies werknemersverzekering. De gegevens van de loonaangifte worden door de Belastingdienst doorgeleverd aan UWV die daarmee de Polisadministratie vult.
De systemen voor het toekennen van huur- en zorgtoeslag van de Belastingdienst en de Polisadministratie, het is dat ze deze week in het nieuws bovendrijven, maar in andere weken zijn er volop andere voorbeelden te vinden. Voorbeelden van ambitieuze overheidsbesluiten waarvoor geldt dat bij besluitvorming en invoering niet is getoetst of de technische uitvoering wel haalbaar is.
Een project als SUB kent een enorm complexe uitvoering. Nota bene terwijl UWV de ICT-erfenis van de uitvoeringsinstanties Cadans, GAK, GUO, USZO nog moest verteren en er bij de Belastingdienst in de periode dat die club met SUB en de toeslagen aan de gang moest, 3500 man werd wegbezuinigd.
De faalkans van de projecten wordt nooit meegenomen in de discussies. Deadlines worden bepaald door verkiezingsdata in plaats van de realistische oplevertermijn. Het kabinet wordt geleid door een politieke agenda, de Kamer heeft er geen verstand van en de ICT-dienstverlener kijkt wel uit om op de risico’s te wijzen voordat de opdracht is binnengehaald. En dus loopt meer dan de helft van alle ICT-projecten bij de overheid onderweg panne op. Dat kost op jaarbasis honderden miljoenen euro’s.
Daarom wil ik hier maar weer eens pleiten voor de invoering van een ICT-effectrapportage. Laat voordat de Kamer zich definitief uitspreekt over een groot project onafhankelijke deskundigen de technische kansen en risico’s op een rijtje zetten. De Kamer wilde daar tot nu toe nooit aan, maar deze week klonk in het Binnenhof een verrassend geluid. ‘Laten we voortaan eerst een uitvoeringstoets doen bij nieuwe fiscale wetgeving’. Dat klinkt als een voorzichtige eerste stap naar een ICT-effectrapportage..
* * *