DB-weblog: Stichting EKD.NL regeert over het graf heen · 7 december 2007
De Stichting EKD.NL heeft zich tot op het laatst verzet tegen het onvermijdelijk einde. Sterker nog, zij regeert over het graf heen. Enkele dagen nadat de stichting had opgehouden te bestaan ontvingen de instellingen in de Jeugd Gezondheidszorg (JGZ) een USB-stick met daarop het prototype van het landelijke Elektronisch Kinddossier (EKD) dat de zin van het bestaan was van de stichting. Bovendien ging de USB-stick begeleid van een brief waarin de recente geschiedenis vanuit stichtingsperspectief werd herschreven.
Weblog Digitaal Bestuur, 7 dec. 2007
Even om de herinnering op te frissen.
In 2004 werd besloten de papieren dossiers van de JGZ-instellingen te digitaliseren (Programma Informatisering JGZ) in lokale EKD’s. Dat zou gebeuren naar het model van het Elektronisch Patientdossier (EPD) waar het EKD uiteindelijk ook op aan zou moeten sluiten. Volgens NICTIZ-model zou een landelijke ‘kop’ worden gemaakt waarmee informatie uit de lokale EKD’s kon worden uitgewisseld, vergelijk het Landelijk Schakelpunt dat een centrale rol speelt bij het Elektronisch Medicatie Dossier (EMD) en het Waarneem Dossier Huisartsen (WDH).
In 2006 echter kozen de betrokken partijen ervoor om een centraal, landelijk EKD te bouwen. De veldpartijen ActiZ en GGD Nederland richten met steun van VNG de Stichting EKD.NL op die van het ministerie de opdracht kreeg een landelijk EKD te realiseren, bouwen en onderhouden. De Stichting startte een Europese aanbestedingsprocedure en werkte met het veld aan een prototype voor het EKD.
Met de aanbesteding ging het vervolgens falikant mis. GetronicsPinkRoccade kwam als winnaar uit de bus, maar verliezer Ordina spande een kort geding aan. De rechter stelde Ordina in het gelijk. De stichting besloot dan maar aan Ordina te gunnen waarna Getronics PinkRoccade, Centric en Ness weer met succes bij de rechter aanklopten. Realisering leek verder weg dan ooit.
Minister Rouvoet meldde begin november in een brief aan de Kamer dan ook af te zien van een landelijk EKD. JGZ-instellingen moeten nu een EKD aanschaffen bij leverancier naar keuze en die inrichten naar eigen wens. De sector en leveranciers moeten samen bindende standaarden en koppelingen vaststellen omdat een landelijke ‘kop’, enzovoort. Ofwel, het model zoals dat in 2004 was geschetst. De Stichting EKD.NL had daarmee ook haar bestaansrecht verloren en zou op 1 december opgeheven worden.
In de brief die de stichting deze week rondstuurde worden een ‘aantal mythes ontzenuwd’. Daarbij krijgen onder andere privacybeschermers een veeg uit de pan en worden de leveranciers neergezet als alleen geinteresseerd in hun marktaandeel. Ze zouden het landelijk EKD onderuit hebben gehaald door ‘juridisering van de aanbesteding’. “De leveranciers hebben ‘gevochten’ om hun marktaandeel te behouden en ze mogen dus nu in de toekomst verder met ‘hun’ EKD”. Over het prototype schrijft het stichtingsbestuur dat ‘professionals en bestuurders bevestigden dat met het prototype een belangrijke basis voor het EKD van de toekomst is neergelegd’.
In werkelijkheid heeft de rechter tot twee maal toe de vloer aangeveegd met de aanbestedingspraktijk van de stichting. Daarbij vielen kwalificaties als ‘onduidelijke formuleringen, tegenstrijdigheden in het bestek en inconsequenties in de beoordelingssystematiek waardoor de inschrijvers de juiste draagwijdte van de eisen en de beoordeling niet hebben kunnen begrijpen en waardoor Stichting EKD niet op een eerlijke en controleerbare wijze heeft kunnen vaststellen of de inschrijvingen aan de criteria voldeden en geldig waren’. Zelfs de beschuldiging van belangenverstrengeling viel. Kortom, een diskwalificatie van de Stichting.
Twee dagen voordat de stichting ophield te bestaan organiseerde zij nog een congres in Almere voor de sector. De bezoekers, een vijftigtal medewerkers van gemeenten, GGD en instellingen, werd op het hart gedrukt geen systemen te accepteren die afwijken van het prototype, en dit prototype op te nemen in het pakket van eisen aan de leveranciers. Ook in de brief bij de USB-sticks wordt impliciet het prototype als norm neergezet.
De aanbesteding was een van de twee redenen waarom de minister besloot niet verder te gaan met een landelijk EKD. De tweede was een op verzoek van de minister geschreven rapport van PricewaterhouseCoopers waarin werd gewaarschuwd dat een landelijk EKD wel eens flink uit de klauwen zou kunnen lopen, ofwel in PwC-termen: gevaar voor een zeer lange doorlooptijd, zeer hoge kosten en grote afbreukrisico’s. Ruim 5000 functiepunten en een grote kans op flink uitdijen. Een bestek vol open einden en het ontbreken van een toereikend functioneel ontwerp.
Kortom het landelijk EKD leek een van die projecten te worden waar Den Haag voorlopig even de buik vol van heeft.
Maar desondanks krijgen de leveranciers bij de JGZ-instellingen straks te maken met klanten die met een ‘pakket-van-eisen USB-stick’ zwaaien.
* * *